SQL vs NoSQL – kiedy użyć czego

Dlaczego wybór bazy danych ma znaczenie?

Wybór między SQL a NoSQL to jedna z najważniejszych decyzji architektonicznych w każdym projekcie. Złe wybory mogą kosztować miesiące przepisywania aplikacji i migracji danych. W 2015 roku rynek baz danych przechodzi prawdziwą rewolucję – tradycyjne relacyjne bazy SQL muszą konkurować z nowymi rozwiązaniami NoSQL jak MongoDB, Cassandra czy Redis.

Czym różni się SQL od NoSQL?

### Fundamentalne różnice

**Struktura danych:**
– **SQL:** Sztywny schemat, dane w tabelach z relacjami
– **NoSQL:** Elastyczny schemat, różne formaty przechowywania

**Skalowanie:**
– **SQL:** Głównie skalowanie wertykalne (więcej RAM/CPU)
– **NoSQL:** Zaprojektowane do skalowania horyzontalnego (więcej serwerów)

**Zapytania:**
– **SQL:** Bogaty język zapytań, złożone JOINy
– **NoSQL:** Prostsze zapytania, często bez JOINów

Kiedy wybrać SQL?

### Idealne scenariusze dla SQL:

**1. Aplikacje biznesowe z transakcjami**

-- Przykład: transfer pieniędzy wymaga ACID
BEGIN TRANSACTION;
UPDATE accounts SET balance = balance - 100 WHERE id = 1;
UPDATE accounts SET balance = balance + 100 WHERE id = 2;
COMMIT;

**2. Aplikacje z złożonymi relacjami**

-- Analiza sprzedaży z wieloma tabelami
SELECT 
    p.name as product_name,
    c.company_name,
    SUM(od.quantity * od.price) as total_revenue
FROM orders o
JOIN order_details od ON o.id = od.order_id
JOIN products p ON od.product_id = p.id
JOIN customers c ON o.customer_id = c.id
WHERE o.order_date >= '2015-01-01'
GROUP BY p.id, c.id
ORDER BY total_revenue DESC;

**3. Systemy wymagające spójności danych**
– Systemy płatności i rozliczeń
– Systemy HR i payroll
– Aplikacje księgowe
– CRM i ERP

### Zalety SQL:
– **ACID compliance** – gwarancja spójności transakcji
– **Dojrzałe narzędzia** – bogaty ekosystem, dobrze znane przez programistów
– **Standardizacja** – SQL działa podobnie w różnych bazach
– **Złożone zapytania** – łatwe analizy i raporty
– **Data integrity** – foreign keys i constraints chronią przed błędami

Kiedy wybrać NoSQL?

### Idealne scenariusze dla NoSQL:

**1. Aplikacje wymagające szybkiego skalowania**

// MongoDB - dodawanie użytkowników bez sztywnego schematu
db.users.insert({
    username: "john_doe",
    email: "john@example.com",
    profile: {
        age: 28,
        interests: ["programming", "gaming"],
        location: {
            city: "Warsaw",
            country: "Poland"
        }
    },
    customFields: {
        newsletter: true,
        theme: "dark"
    }
});

**2. Big Data i analityka real-time**

// Cassandra - storing time-series data
CREATE TABLE user_events (
    user_id uuid,
    event_time timestamp,
    event_type text,
    event_data map,
    PRIMARY KEY (user_id, event_time)
) WITH CLUSTERING ORDER BY (event_time DESC);

**3. Content Management i aplikacje social media**
– Blogi i CMS (różne typy postów)
– Social media feeds
– Komentarze i reviews
– Katalogi produktów e-commerce

### Zalety NoSQL:
– **Elastyczny schemat** – łatwe dodawanie nowych pól
– **Horizontal scaling** – dodawanie serwerów zamiast upgrade’u sprzętu
– **Wysoką wydajność** dla prostych operacji
– **Developer friendly** – często pasuje lepiej do obiektów w kodzie
– **Specjalizacja** – różne typy NoSQL do różnych zastosowań

Porównanie wydajności i skalowalności

Przewodnik decyzyjny – jak wybrać?

### Zadaj sobie te pytania:

**1. Czy potrzebujesz ACID transakcji?**
– **TAK** → SQL (płatności, systemy finansowe)
– **NIE** → Możesz rozważyć NoSQL

**2. Czy twoje dane mają złożone relacje?**
– **TAK** → SQL (CRM, ERP, analityka)
– **NIE** → NoSQL może być lepszy

**3. Czy planujesz szybki wzrost ruchu?**
– **TAK** → NoSQL (social media, gaming)
– **NIE** → SQL wystarczy

**4. Czy schemat danych będzie się często zmieniać?**
– **TAK** → NoSQL (prototypowanie, agile development)
– **NIE** → SQL zapewni lepszą strukturę

**5. Czy masz doświadczony zespół NoSQL?**
– **NIE** → Zostań przy SQL na początku
– **TAK** → Możesz spróbować NoSQL

Popularne rozwiązania w 2015 roku

### SQL – sprawdzone rozwiązania:

**MySQL 5.6/5.7**
– Najczęściej używane w aplikacjach webowych
– Dobre wsparcie dla replikacji i clustering
– InnoDB storage engine z ACID

**PostgreSQL 9.4**
– Zaawansowane funkcje (JSON support, window functions)
– Lepsza wydajność dla złożonych zapytań
– Strong community i open source

-- PostgreSQL JSON support (nowość w 2015)
SELECT 
    user_id,
    profile->>'name' as full_name,
    profile->'preferences'->>'theme' as theme
FROM users 
WHERE profile->>'city' = 'Warsaw';

### NoSQL – wschodzące gwiazdy:

**MongoDB 3.0**
– Nowy WiredTiger storage engine
– Document-based, świetny dla CMS
– Dobra integracja z JavaScript/Node.js

**Redis 3.0**
– In-memory key-value store
– Cluster support (nowość!)
– Idealny do cache’owania i sessions

**Cassandra 2.1**
– Column-family database
– Linear scalability
– Używany przez Netflix, Twitter

Hybridowe podejście – najlepsze z obu światów

Nie musisz wybierać tylko jednej technologii! Coraz więcej aplikacji używa polyglot persistence – różnych baz do różnych zastosowań.

// Przykład: e-commerce z wieloma bazami
@Service
public class OrderService {
    
    @Autowired
    private MySQLOrderRepository orderRepo;        // ACID transactions
    
    @Autowired
    private MongoDBProductRepository productRepo;  // Product catalog
    
    @Autowired
    private RedisTemplate cache;   // Session & cache
    
    public Order createOrder(OrderRequest request) {
        // 1. Get product info from MongoDB
        Product product = productRepo.findById(request.getProductId());
        
        // 2. Save order in MySQL (ACID)
        Order order = new Order(request, product);
        orderRepo.save(order);
        
        // 3. Cache user's recent orders in Redis
        cache.opsForList().leftPush("user:" + request.getUserId() + ":orders", order);
        
        return order;
    }
}

### Typowy podział obowiązków:
– **MySQL/PostgreSQL:** Core business data, transakcje
– **MongoDB:** Content, produkty, user profiles
– **Redis:** Cache, sessions, real-time data
– **Elasticsearch:** Search i analytics

Przydatne zasoby

• MongoDB Manual – kompletna dokumentacja MongoDB 3.0
• PostgreSQL Documentation – dokumentacja PostgreSQL 9.4
• Redis Documentation – przewodniki i tutoriale Redis
• Cassandra Documentation – dokumentacja Apache Cassandra
• NoSQL Database Guide – porównanie różnych rozwiązań NoSQL

Jaki jest twój wybór – SQL czy NoSQL? A może używasz obu? Podziel się swoimi doświadczeniami w komentarzach!