Spring Boot Test Slices – Szybkie i Skuteczne Testowanie

## Dlaczego Test Slices są ważne?

W tradycyjnym testowaniu Spring Boot całą aplikację startujemy za każdym razem – to może trwać 30-60 sekund. W firmie z setkami testów to oznacza godziny oczekiwania. Test Slices ładują tylko potrzebne komponenty, skracając czas testów z minut do sekund. To bezpośrednio wpływa na produktywność zespołu i częstotliwość uruchamiania testów przez developerów.

## Czym są Test Slices?

Test Slices to specjalne adnotacje w Spring Boot, które ładują tylko konkretną „warstwę” aplikacji zamiast całego kontekstu. Każda adnotacja konfiguruje Spring Context z tylko niezbędnymi komponentami.

## @WebMvcTest – Testowanie Kontrolerów

@WebMvcTest ładuje tylko warstwę web: kontrolery, filtry, konfigurację MVC. Nie ładuje serwisów ani repozytoriów.

### Przykład kontrolera do testowania

@RestController
@RequestMapping("/api/users")
public class UserController {
    
    private final UserService userService;
    
    public UserController(UserService userService) {
        this.userService = userService;
    }
    
    @GetMapping("/{id}")
    public ResponseEntity getUser(@PathVariable Long id) {
        User user = userService.findById(id);
        return ResponseEntity.ok(user);
    }
    
    @PostMapping
    public ResponseEntity createUser(@RequestBody @Valid User user) {
        User created = userService.save(user);
        return ResponseEntity.status(HttpStatus.CREATED).body(created);
    }
}

### Test z @WebMvcTest

@WebMvcTest(UserController.class)
public class UserControllerTest {
    
    @Autowired
    private MockMvc mockMvc;
    
    @MockBean // Spring Boot automatycznie mockuje serwis
    private UserService userService;
    
    @Test
    public void shouldReturnUser_WhenUserExists() throws Exception {
        // Given
        User user = new User(1L, "Jan Kowalski", "jan@example.com");
        when(userService.findById(1L)).thenReturn(user);
        
        // When & Then
        mockMvc.perform(get("/api/users/1"))
            .andExpect(status().isOk())
            .andExpected(jsonPath("$.name").value("Jan Kowalski"))
            .andExpected(jsonPath("$.email").value("jan@example.com"));
    }
    
    @Test
    public void shouldCreateUser_WhenValidData() throws Exception {
        // Given
        User user = new User(null, "Anna Nowak", "anna@example.com");
        User savedUser = new User(2L, "Anna Nowak", "anna@example.com");
        when(userService.save(any(User.class))).thenReturn(savedUser);
        
        // When & Then
        mockMvc.perform(post("/api/users")
            .contentType(MediaType.APPLICATION_JSON)
            .content("{\"name\":\"Anna Nowak\",\"email\":\"anna@example.com\"}"))
            .andExpect(status().isCreated())
            .andExpect(jsonPath("$.id").value(2))
            .andExpect(jsonPath("$.name").value("Anna Nowak"));
    }
}

## @DataJpaTest – Testowanie Warstwy Danych

@DataJpaTest ładuje tylko konfigurację JPA: repozytoria, Entity Manager, bazy danych testowe. Automatycznie konfiguruje H2 in-memory database.

### Przykład repozytorium

@Entity
public class User {
    @Id
    @GeneratedValue(strategy = GenerationType.IDENTITY)
    private Long id;
    
    @Column(nullable = false)
    private String name;
    
    @Column(unique = true)
    private String email;
    
    // konstruktory, gettery, settery
}

@Repository
public interface UserRepository extends JpaRepository {
    Optional findByEmail(String email);
    List findByNameContainingIgnoreCase(String name);
}

### Test z @DataJpaTest

@DataJpaTest
public class UserRepositoryTest {
    
    @Autowired
    private TestEntityManager entityManager;
    
    @Autowired
    private UserRepository userRepository;
    
    @Test
    public void shouldFindUserByEmail() {
        // Given
        User user = new User("Jan Kowalski", "jan@example.com");
        entityManager.persistAndFlush(user);
        
        // When
        Optional found = userRepository.findByEmail("jan@example.com");
        
        // Then
        assertThat(found).isPresent();
        assertThat(found.get().getName()).isEqualTo("Jan Kowalski");
    }
    
    @Test
    public void shouldFindUsersByNameFragment() {
        // Given
        entityManager.persistAndFlush(new User("Jan Kowalski", "jan@example.com"));
        entityManager.persistAndFlush(new User("Anna Kowalska", "anna@example.com"));
        entityManager.persistAndFlush(new User("Piotr Nowak", "piotr@example.com"));
        
        // When
        List users = userRepository.findByNameContainingIgnoreCase("kowal");
        
        // Then
        assertThat(users).hasSize(2);
        assertThat(users).extracting(User::getName)
            .containsExactlyInAnyOrder("Jan Kowalski", "Anna Kowalska");
    }
}

## Inne Przydatne Test Slices

### @JsonTest – Testowanie serializacji JSON

@JsonTest
public class UserJsonTest {
    
    @Autowired
    private JacksonTester json;
    
    @Test
    public void shouldSerializeUser() throws Exception {
        User user = new User(1L, "Jan Kowalski", "jan@example.com");
        
        assertThat(json.write(user))
            .hasJsonPathStringValue("@.name", "Jan Kowalski")
            .hasJsonPathStringValue("@.email", "jan@example.com");
    }
}

### @WebFluxTest – Testowanie WebFlux (reaktywne)

@WebFluxTest(UserController.class)
public class UserControllerWebFluxTest {
    
    @Autowired
    private WebTestClient webClient;
    
    @MockBean
    private UserService userService;
    
    @Test
    public void shouldReturnUser() {
        User user = new User(1L, "Jan", "jan@example.com");
        when(userService.findById(1L)).thenReturn(Mono.just(user));
        
        webClient.get().uri("/api/users/1")
            .exchange()
            .expectStatus().isOk()
            .expectBody(User.class)
            .value(u -> assertThat(u.getName()).isEqualTo("Jan"));
    }
}

## Porównanie z @SpringBootTest

## Najczęsze błędy początkujących

## Przydatne zasoby

– [Spring Boot Testing Documentation](https://docs.spring.io/spring-boot/docs/2.1.x/reference/html/boot-features-testing.html)
– [JUnit 5 User Guide](https://junit.org/junit5/docs/current/user-guide/)
– [Mockito Documentation](https://javadoc.io/doc/org.mockito/mockito-core/latest/org/mockito/Mockito.html)
– [TestContainers – Integration testing](https://www.testcontainers.org/)

Jakie Test Slices najczęściej używasz w swoich projektach? Czy zauważyłeś znaczną poprawę czasu wykonania testów?