Wyobraź sobie, że musisz wypisać liczby od 1 do 100. Czy napiszesz 100 linijek kodu? Oczywiście nie! Pętle to jeden z najważniejszych narzędzi programisty – pozwalają powtarzać kod bez przepisywania go wielokrotnie.
Dlaczego pętle są ważne?
Pętle oszczędzają czas i miejsce w kodzie. Zamiast kopiować ten sam kod 100 razy, napisz go raz i każ mu się powtórzyć. To jak instrukcja „rób to dopóki nie skończysz” – podstawa każdej aplikacji.
Co się nauczysz:
- Jak działają trzy główne typy pętli w Javie
- Kiedy użyć for, a kiedy while lub do-while
- Jak unikać nieskończonych pętli
- Praktyczne przykłady z życia programisty
Wymagania wstępne:
Poziom: Całkowite podstawy. Powinieneś znać zmienne, typy danych i podstawowe operatory w Javie.
Pętla for – gdy wiesz ile razy powtórzyć
Pętla for to jak przepis kulinarny z dokładną liczbą kroków. Używasz jej gdy z góry wiesz ile razy kod ma się wykonać.
// Wypisz liczby od 1 do 5
for (int i = 1; i <= 5; i++) {
System.out.println("Liczba: " + i);
}
// Rezultat:
// Liczba: 1
// Liczba: 2
// Liczba: 3
// Liczba: 4
// Liczba: 5Pętla while - dopóki warunek jest prawdziwy
Pętla while to jak czekanie na autobus - robisz coś dopóki autobus nie przyjedzie (warunek się nie zmieni).
int licznik = 1;
while (licznik <= 3) {
System.out.println("Iteracja: " + licznik);
licznik++; // WAŻNE: zwiększ licznik!
}
// Rezultat:
// Iteracja: 1
// Iteracja: 2
// Iteracja: 3Pętla do-while - wykonaj przynajmniej raz
Pętla do-while to jak próbowanie nowego jedzenia - spróbujesz przynajmniej raz, a potem decydujesz czy chcesz więcej.
int x = 10;
do {
System.out.println("Wykonuje się mimo że x = " + x);
x++;
} while (x < 10); // Warunek fałszywy, ale kod wykonał się raz!
// Rezultat:
// Wykonuje się mimo że x = 10Kiedy której pętli użyć?
| Typ pętli | Kiedy używać | Przykład sytuacji |
|---|---|---|
| for | Znasz liczbę iteracji | Przeglądanie tablicy, odliczanie |
| while | Warunek może być od razu fałszywy | Czytanie pliku, oczekiwanie na input |
| do-while | Musisz wykonać kod przynajmniej raz | Menu programu, walidacja danych |
Praktyczny przykład - kalkulator prostych operacji
Scanner scanner = new Scanner(System.in);
int wybor;
do {
System.out.println("1. Dodawanie");
System.out.println("2. Odejmowanie");
System.out.println("0. Wyjście");
System.out.print("Twój wybór: ");
wybor = scanner.nextInt();
if (wybor == 1) {
System.out.println("Wybrałeś dodawanie");
} else if (wybor == 2) {
System.out.println("Wybrałeś odejmowanie");
}
} while (wybor != 0);
System.out.println("Dziękuję za skorzystanie z kalkulatora!");While sprawdza warunek przed wykonaniem kodu, do-while po wykonaniu. Do-while zawsze wykona się przynajmniej raz.
To pętla której warunek nigdy nie stanie się fałszywy. Program będzie działał w nieskończoność i trzeba będzie go zatrzymać na siłę.
Tak! Możesz umieścić pętlę wewnątrz innej pętli. To przydatne przy pracy z tablicami dwuwymiarowymi.
Użyj for gdy znasz dokładną liczbę iteracji (np. 10 razy). Użyj while gdy nie wiesz ile razy pętla się wykona.
To skrót od i = i + 1, czyli zwiększenie zmiennej i o 1. To standardowy sposób "przesuwania się" przez pętlę.
Przydatne zasoby:
🚀 Zadanie dla Ciebie
Napisz program który poprosi użytkownika o liczbę i wypisze tabliczkę mnożenia dla tej liczby (od 1 do 10). Użyj pętli for do rozwiązania tego zadania.
Czy już rozumiesz jak działają pętle w Javie? Podziel się w komentarzach jakie pierwsze programy napiszesz używając pętli!